بازدیدها: 1
رسوب زدایی و حذف رسوب از فاضلاب از گام های بسیار مهم در فرآیند تصفیه می باشد که هدف اصلی در آنها کاهش فلزات سنگین محلول است. این فلزات با عبور از تجهیزات و تاسیسات مختلف تصفیه خانه ها به مرور منجر به ایجاد رسوب و انسداد و گرفتگی در آنها خواهد شد. به همین دلیل لازم است به روش های مختلف مقدار فلزات محلول در پساب های صنعتی و بهداشتی را کاهش و کیفیت آنها را افزایش داد. در این بخش از آموزش تصفیه فاضلاب ، برای آشنایی بیشتر با رایج ترین روش های حذف رسوب و فلزات سنگین از فاضلاب های صنعتی و بهداشتی با ما همراه باشید.
تاثیر حذف رسوبات بر روند تصفیه فاضلاب
پساب های حاصل از محیط های صنعتی و بهداشتی به حجم بسیار زیادی از فلزات سنگین آلوده شده و این مساله می تواند روند تصفیه را با چالش های زیادی روبرو کندو از مهم ترین این چالش ها، ایجاد رسوبات بسیار زیاد بر روی محصولات تصفیه فاضلاب و ایجاد خسارت های مادی می باشد. گرفتگی لوله ها و سایر دستگاه های تصفیه منجر به خرابی آنها شده و تعمیر و نگهداری و هزینه هی مرتبط با آنها نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
علاوه بر افزایش هزینه های تعمیر و نگهداری، کیفیت پساب های خروجی از تصفه خانه نیز کاهش پیدا خواهد کرد. برای افزایش کیفیت لازم است زمان بیشتری صرف تصفیه و حذف فلزات شود. به همین دلیل در مراحل پیش تصفیه به شیوه های مختلف برای حذف رسوبات از فاضلاب اقدام میشود.
روش های رایج رسوب زدایی از فاضلاب
همان طور که اشاره شد، صلی ترین دلیل برای ایجاد رسوب در فاضلاب، فلزات سنگین موجود در آنها می باشند. بر همین اساس لازم است به روش های مختلف این فلزات جمع آوری و حذف شوند. از رایج ترین روش ها در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- حذف رسوب از فاضلاب با هوادهی
از آسان ترین و ارزان ترین روش ها برای حذف فلزات سنگین موجود در فاضلاب، هوادهی و شناورسازی می باشد. در این روش ها با کمک تجهیزات مختلف از قبیل هواده های ثقلی شرایط را برای تولید حباب های زیاد در پساب ها فراهم می شود. فلزات به این حباب ها متصل شده و به بالاترین سطح از حوضچه تصفیه منتقل شده و در نهایت جمع آوری خواهند شد. البته در این روش ها شرایط مختلفی با توجه به نوع و مقدار این فلزات شرایط مختلفی را در حوضچه های تصفیه پیاده سازی میشوند که عبارتند از:
- شناورسازی فاضلاب با تجهیزات هوادهی تقلی در فشار اتمسفر
- تزریق هوا در فشار اتمسفر و هدایت پساب ها به شرایط خلا
- تزریق هوا در فشار بیش از اتمسفر و هدایت به حوضچه های با فشار اتمسفر هوا
2- رسوب زدایی از فاضلاب با اکسیداسیون
فلزات موجود در پساب ها دارای بارهای منفی بوده و به دلیل یکسان بودن از نظر بار الکتریکی هم را دفع می کنند. یکی از راه های مناسب برای اتصال آنها به هم و سنگین تر شدن وزن و ته نشینی در کف حوضچه ها، استفاده از مواد اکسید کننده است. ورود این مواد باعث جذب الکترون ها و اکسید شوندگی فلزات محلول و معلق در پساب خواهد شد.
3- حذف رسوب از فاضلاب با تبادل یونی
نه تنها برای حذف فلزات از آب می توان از تبادل یون استفاده کرد، بلکه در تصفیه خانه ها با دبی کم نیز می توان از این روش برای رسوب زدایی استفاده نمود. البته لازم به ذکر است که در این روش امکان حذف فلزات سنگین با مقدار زیاد در پساب ها وجود ندارد.
4- ترسیب شیمیایی فاضلاب
ترسیب شیمیایی کاربردی ترین روش برای حذف فلزات محلول در آب و تبدیل آنها به جامد می باشد. در این روش با کمک موادی از قبیل زاج می توان هیدروکسید فلزات را بوجود آورد که در نهایت در کف حوضچه تصفیه ته نشین می شوند. از جمله مواد بسیار مناسب برای فرآیند ترسیب می توان به زاج اشاره نمود. این مواد پس از ورود به پساب ها آلومینیوم موجود را به هیدروکسید آلومینیوم تبدیل نموده و در ته نشین میشوند.
مواد مورد استفاده برای ترسیب به نوع فلزات محلول در پساب ها بستگی دارد و نمی توان برای همه از یک نوع ماده خاص و ثابت استفاده کرد.
5- رسوب زدایی فاضلاب با مواد منعقد کننده
از کاربردی ترین روش ها در تصفیه خانه های بزرگ برای کاهش مقدار فلزات سنگین و جلوگیری از ایجاد رسوب از آنها، لخته سازی با مواد منعقدکننده می باشد. برخی از مواد شیمیایی تصفیه آب و فاضلاب پس از ورود به پساب ها میان فلزات پل ایجاد می کنند. با ایجاد پل میان فلزات موجود در پساب های صنعتی و بهداشتی منجر به اتصال و لخته شدن آنها خواهد شد. با لخته شدن این ذرات وزن آنها افزایش و در نهایت ته نشین خواهند شد.
6- رسوب زدایی از فاضلاب با روش ESR
روش Electrolytic Scale Reduction از شیوه های نوین برای حذف رسوب از فاضلاب می باشد که بیشتر در مرحله پیش تصفیه استفاده میشود. در این روش با کمک جریان الکتریکی مقدار PH در نزدیک کاتد افزایش پیدا می کند. به همین دلیل در نهایت رسوبات ته نشین شده و دی اکسید کربن آزاد میشود. با این روش می توان تمام یون های رسوبی موجود در پساب های صنعتی را جمع آوری نمود و در نهایت به روند تصفیه کمک کرد.
با توجه به اینکه در این روش از جریان الکتریکی برای حذف یون ها استفاده میشود، به همین دلیل راه اندازی آن آسان بوده و تعمیر و نگهداری نیز نیاز به هزینه زیادی ندارد. علاوه براین، هیچگونه اثر منفی در روش ESR بر روی پساب ها باقی نخواهد ماند.